İş Hukukunda fazla çalışma sürelerini ispat yükü işçiye aittir. İşçi, fazla çalıştığı iddiasında bulunmuş ise bu iddiasını kanıtlamak ve hakimi bu konuda ikna etmekle yükümlüdür. İşbu nedenle dava başlangıcında fazla çalışma ücretlerini isteyen işçi, çalışma süresince atmış olduğu imzalara önem vermeli ve atmış olduğu her imzanın ileride açılacak davalara etki edeceğini unutmamalıdır.
Fazla çalışma ücretine ilişkin detaylı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
FAZLA ÇALIŞMA (Fazla Mesai) NASIL ISPAT EDİLEBİLİR ?
Fazla çalışma yaptığını iddia eden bir işçi, bu iddiasını ispatla mükelleftir. Nitekim davacı olan işçi, elindeki belgeleri ve evrakları mahkemeye sunacak, ilgili kurumlardan getirtilmesini istediği evrakları ilgili mahkemeden isteyecektir. Peki fazla mesai ücretlerinin tahsiline yönelik bir alacak davasında fazla mesai süreleri neler ile ispat edilebilir ?
Bordro
Ücret bordroları, fazla çalışma sürelerindeki en önemli delillerden biridir. Nitekim bazı işverenler, bordroları işçilerine imzalatmakta ve ileride doğacak ihtilafların önüne geçmektedir. Bu noktada, şayet işçinin imzası var ve bu imzanın sahte olduğuna yönelik bir iddia yoksa bordro kesin delil sayılacaktır. Şayet bordro üzerinde bulunan ve işçinin olduğu iddia edilen imza sahte ise ; bordro delil niteliğini kaybedecektir.
Bordroda, işçinin imzası var ise ve fazla çalışma ücretlerinin ödendiği bordrodan anlaşılıyor ise işçinin fazla mesai ücreti alması imkansızdır. Fakat bordroya imza atan işçi bordro üzerine bir kayıt düşebilir. Hukuk dilinde buna ihtirazı kayıt denilmektedir. Bordro üzerine ‘fazla çalışmaya ilişkin alacağım daha fazladır’ veya ‘fazla çalışma ücretimi almadım’ şeklinde düşülen ihtirazı kayıtlar, dava aşamasında işe yarayacak ve işverenin ibraz ettiği bordroları geçersiz kılacaktır.
İmzasız ve ihtirazı kayıtsız bordrolarda; ödemeler banka üzerinden gerçekleşmiş ve her ay farklılık gösteren ödemeler söz konusu ise işçi, fazla çalışmalarını yazılı delillerle ispat etmekte zorundadır. İşçinin maaş bordrosunu imzalaması halinde bu durumun yargılamaya etkisi hakkındaki yazımızı okuyabilirsiniz : İşçinin Maaş Bordrosunu İmzalaması
İşyeri Kayıtları
Fazla çalıştığını ispat etmek isteyen işçi, işyeri giriş-çıkış kayıtlarını ilgili mahkemeden talep edebilir. Bugün birçok işyeri, işçilerine giriş ve çıkışlarda imza attırmaktadır. Hatta teknolojik gelişmelerle birlikte işçiler, işyerlerine turnike sistemleri ile girmekte ve giriş çıkış saatleri detaylı olarak görülmektedir. Böyle bir sistemin varlığı halinde bu dokümanlar kuvvetli birer delil olacak ve fazla mesainin hesaplanmasında başrolü oynayacaktır.
İşyeri Yazışmaları
Fazla mesaiye kaldığını iddia eden işçi, işyeri içerisinde yapılan işe dair olan/olmayan yazışmalarını delil olarak sunabilir ve bu evraklar Mahkemece dikkate alınır.
Tanık Beyanları
Yazılı belgeler ile işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığını tespit edilemiyor veya tespit edilmesine rağmen bazı hususlarda eksiklikler mevcut oluyor ise tanık beyanı en önemli delil konumuna gelecektir.
Fazla çalışma ücretinin tahsiline ilişkin açılacak iş davasında en önemli delil tanık beyanlarıdır. Nitekim çoğu zaman işyerinde gerekli evraklar olmayacak ve mahkemeye ibraz edilemeyecektir. Hal böyleyken fazla çalışmaya ilişkin süreler tanık beyanlarıyla belirlenecek ve dava bu beyanlara göre sonuçlanacaktır. İşbu nedenle hem seçilecek tanıklar hem de tanıkların beyanları çok önemlidir. Şayet davacı işçi ile kısa bir süre birlikte çalışmış bir tanık, çok faydalı olmayacağı gibi davacı işçinin iş arkadaşı olmayan bir tanığın da beyanlarına itibar edilmeyecektir.
İş davaları, tanık beyanlarına göre şekillendiğinden ötürü, davacı işçi ve işçi avukatı seçeceği tanıkları iyi irdelemeli ve davanın, bu tanık beyanlarına göre sonuçlanacağını bilmelidir. Bununla birlikte, aynı işverene karşı davası olan tanıkların da beyanları çoğu mahkemece kabul edilmemektedir.
FAZLA ÇALIŞMA SÜRESİNİN (Fazla Mesai) iSPATINA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI
- Bordroda ‘fazla mesai yapmadım, aylık istihkakımı tam olarak aldım’ yazsa da çalışırken alınan bu ifade geçerli değildir. Fazla çalışma yaptığı tanıklarla ispatlanabilir. (Yargıtay 9. HD.)
- Fazla çalışma yaptığını ispat davacı tarafa aittir. Tanıkları için kesin süre verilmelidir. (Yargıtay 9. HD.)
- Davacının kendi adına vergi mükellefiyet kaydı bulunduğu, davalı şirkete ait tekel ürünlerini sattığı depodan aynı zamanda kendi adına da iş yaptığı, kendi adına yürüttüğü mesai ile davalı şirket adına yaptığı mesainin iç içe girdiği anlaşılmıştır. (Yargıtay 9. HD.)
- Bir insanın haftada 6 gün 16-08 saatleri arasında çalışması hayatın olağan akışına aykırıdır. (Yargıtay 9. HD.)
- Fazla çalışma tanık beyanlarıyla ispatlanmıştır. Mahkemenin fazla çalışma yapıldığının ispatını sadece yazılı delillere dayandırarak puantaj kaydı, çalışma çizelgeleri bulunmaması nedeniyle isteği reddetmesi hatalıdır. (Yargıtay 9. HD.)
- Tüm davacı tanıkları fazla mesailere ilişkin ücretlerin ödendiğini söylese de fazla çalışma ücret alacağının ödendiğini ispat yükü işverene ait olup, davalı işveren tarafından fazla çalışma ücret alacaklarının ödendiğine ilişkin imzalı maaş bordrosu veya eşdeğer belge sunulmadığından alacak hesaplanmalıdır. (Yargıtay 9. HD.)
- Tanıkların işyeri dışında başka mağazalarda davacının ne kadar çalıştığına ilişkin beyanları görgüye dayalı olmadığından itibar edilmez. (Yargıtay 9. HD.)
- Tanığın beyanı sadece birlikte çalıştığı dönem için fazla çalışmayı ispatlar. (Yargıtay 9. HD.)
- Davacının eşi ve işyerinde çalışması olmayan diğer bir davacı tanığının işyerindeki çalışma saatlerini bilmeleri mümkün değildir. (Yargıtay 9. HD.)
- Davacının arkadaşı ve diş doktorunun işyerinde çalışması olmadığından, yakın yerde de çalışmadıklarından işyerindeki çalışma saatlerini bilmeleri mümkün değildir. (Yargıtay 9. HD.)
Yargıtay kararları sorgulama ekranına buradan ulaşabilirsiniz.
Merhaba Emre bey 12 yıldır bir şirkette güvenlik görevlisi olarak çalışıyorum daha önce iki gündüz iki gece 2 of şeklinde çalışıyorduk ve izinli günlerimizde yaptığımız mesailer elden veriliyordu ama 12 saat çalıştığımız dan dolayı o saat farkın mesaisi verilmiyordu son 8 aydır 8 saat sistemine çalışıyoruz ve artık herşey resmi Yani elden para almıyoruz. Şirket bu hafta eski çalışanlardan Dört kişiyi çağırdı ve Eskiden 12 saat sisteminde çalıştığımızın fazlalığını bize vermek istedi adam başı 10.000 TL teklif ettiler ama bu bizim için yeterli değildi çünkü daha fazlasına hak ediyorduk şimdi biz dört arkadaş Davacı olup hem geriye dönük fazla çalışmış olduğumuz parasını ve tazminatınızı almak istiyoruz.Eskiden 12 saat çalıştığımızda giriş çıkışlarda atmış olduğumuz belgenin fotokopisi ve elden para aldığımızın Evrağın resmi mevcut sizce ne yapmalıyız ve kazanma şansımız nedir?? Cevaplarsanız çok sevinirim Çünkü bir ay içinde dava açmayı düşünüyoruz kusura bakmayin cevaplanmadigi icin ikinciye gonderiyorum.
Merhaba,
Dava açabilir ve ödenmemiş fazla mesai ücretlerinizin tahsili isteyebilirsiniz.
Merhabalar 5 buçuk senedir bir firmada çalışmaktayım aldığım maaş üzerinden sigortam ödenmemektedir, askeri olan kısım bankaya yatmakta kalanı elden almaktayız son 2 yıldır ise elden aldığımız maaşı 2 3 ay geriden hep ödemektedirler,günde 8 saat yerine 12 saat çalışmaktayım belirli öğlen arası tatilimiz yok resmi tatillerdede çalışmaktayız böyle bir durumda firmayı mahkemeye versem kazanma şansım ne olur , daha öncedende sigortasını yatırmayan bir arkadaşımızın mahkemesi devam etmektedir , elden maaş aldığıma dair watsaapdan yazışmalarımız ve şahitlerimiz bulunmaktadır , ve mesleğimden ötürü askeri ücretten fazla aldığıma dahil dosya mevcut şimdiden cevabınız için teşekkür ederim…
Merhaba,
Tanıklarınız bulunuyorsa davayı kazanırsınız. Yapılması gereken ilk işlem iş sözleşmenizi feshetmek, ardından da İş Mahkemelerinde dava açmaktır.
Merhaba emre bey,
Ankara’da yaşamaktayım.16 eylül 2015 tarihinde istanbul merkezli olarak uluslararası bir teknoloji firmasında (istanbul’da) işe başladım.İkamet adresim ankarada idi.1 kasım 2015 genel seçimlerinde her tc vatandaşı gibi bir vatandaşlık hakkım olan oy kullanma işlemimi ankarada yapmam gerekiyordu.Çalıştığım firmanın proje ve iş yoğunluğu nedeni ile proje direktörüm tarafından eğer 1 kasım 2015 tarihinde firma ofisine (ümraniye) gelip günlük çalışmamı icra etmez isem işten kovulmakla tehdit edilerek anayasal bir hakkım olan oy kullanma hakkımdan mahrum edildim.Firmada çalışan tüm türk personellerin 1 kasım 2015 pazar günü oy kullanma işlemini gerçekleştirdiği,personeller arasında ankara’ya gelerek oy kullanma işlemini gerçekleştirenler oldu fakat şahsım olarak hem resmi tatil(pazar) olması aynı zamanda da genel seçim günü ankaraya gidersem o gün ofiste olmassam işten atılmakla tehdit edilerek ilgili hakkımdan mahrum edildim.Daha sonra 19 aralık 2016 tarihinde sözleşmem bittiği için işten çıkarıldım.Konu ile ilgili iş mahkemelerine başvuracağım fakat ilgili konuda mahkemece ne kadar haklı görünürüm ve kazanma şansım ne olur?
Bu konuda hakkımı nasıl savunabilirim ilgili konuyla tazminat olarak kazanma şansım olabilir mi?
İlgili konu haricinde firmaya tüm yıl boyunca yapmış olduğum fazla çalışma mesailerimin karşılığında iş mahkemelerine başvuracağım.
Konu ile ilgili haklarımla alakalı bilgiye ihtiyacım vardır.Teşekkürler.
Merhaba,
Durumunuz mobbing teşkil edebilir. İletinizi Ankara’daki avukat arkadaşıma ilettim. Kendileri size dönüş sağlayacaktır.
Merhaba emre bey ismim kenan ben yaklaşık 5 yıl 11 ay A101 yeni mağazacılıkta mağaza müdürlüğü yaptım.işten 4 ay önce işten ayrılıp notere fazla çalıştığıma dair ihtat çektirdim. Avukatımın eline 13 aylık puantaj ve kasiyer fişlerimi sundum karşı taraf bize 30 aylık puantaj sundu çalıştığım arkadaşları sait yazmışlar. Ama ben onları fazla çalıştırmadım kendilerinde biliyor ve bana söyledikleri biz istemeden şahit yazdılar biz olmak istemiyoruz ve benimle beraber çalışan bir yardımcım vardı bizi dış görev olarak manisa salihliden Demirciye 3 aylığına mağaza düzenlemeye ve mağaza açmaya gönderdiler biz orada günlük 12 Saat çalıştık sonra salihli te tekrar geldik yardımcım işi bıraktı şimdi aynı şirkette çalışıyoruz şirketten çıkan 3 kili şahitlik yaparız diyor benim mahkeme sonucu ne olur yardımlarınızı bekliyorum 16 .06.2017 de duruşma var
Merhaba,
Lütfen avukatınızdan bilgi alınız.
Merhaba Mehmet Bey,
Bir sorum daha olacak. çalıştığımız şantiyede iş bitti ve başka şantiyeye gitmek istemiyorum. bu şekilde istifa ettiğimde haklı fesih olur mu. mahkemeye gittiğimde kıdem, ihbar tazminatı ve işsizlik maaşı açısından durumum ne olur (iş yerinde sözleşmem yok)
Merhaba,
Önceki çalışmalarınızda da sürekli olarak farklı şantiyelerde görev alıyorsanız ve bu bir teamül haline gelmiş ise bu durumu lehinize kullanamazsınız.
Merhaba;
3,5 yıldır özel bir şirkette çalışıyorum, ayda en az 4 gün fazla çalışmamız oluyor. (4×4 saat=16 saat ayda) giriş çıkışlarımız kartlı sistem, ayrıca mesai bitişi akşamları eve taksi ile gittiğimizden taksi fişleride mevcut kanıt olarak.
fazla çalışmamıza istinaden ücret almıyoruz, Bordromuzda da fazla çalışma ile ilgili herhangi bir ibare bulunmamakta.
Bu durumda fazla çalışmalarım için dava açsam olumlu sonuçlanır mı? Yorumunuz ricadır.
teşekkürler
Merhaba,
Mahkemede iş arkadaşlarınızdan en az bir tanesi tanıklık yapar ise davanızı kazanabilirsiniz. Bahsettiğiniz giriş çıkış kayıtlarını işveren sunmayacaktır, delil olarak kullanılamaz. Bunun haricinde taksi fişlerinde saat yazmaz bu nedenle fişleriniz de delil olarak kullanılamaz. Bu nedenle sizin mutlaka mahkemeye tanık bildirmeniz gerekmektedir.
merhaba emre bey ben özel bir şirkette gunlük 2 saat 17 ay çalıştım ve maaş sıkıntısından dolayı işten kendi istegimle ayrıldım bir yıllık tazminatımı vebu mesai lerimi ödemediler bende arabulucuya baş vurdum anlaşamadık yani kabul etmediler benimle aynı işyerinde çalışan arkadaş şahitlerim var iş mahkemesine versem davayı kazana bilirmiyim artı giriş çıkış saatleri nin şantiye giriş resimlerinide resimledim vereceginiz bilgiler için teşekkürler
Merhaba,
Tanığınız var ise ve iş sözleşmenizi geçerli/haklı sebeple feshetmişseniz tabii ki alırsınız.
merhaba
2,5 yıldır şahsi bir işyerinde çalıştım işten çıkarılmama rağmen tazminatımı vermediler hiçbir dosyayada imza atmadım ama işsizlik maaşını aldım maaşlarımızı elden alıyorduk artı 10 saat çalışıyorduk ve mesai parası da almıyorduk bu iş yerini mahkemeye vermek istiyorum ama tek sorunum ben bu iş yerinde çalışırken izin günümde başka bir iş yerine çalışmaya gittim ve ordan 1günlük sigortam oldu beni bununla korkutmaya çalışıyorlar sizce mahkemeye versem bu konu sıkıntı olurmu kazanma ihtimalim yada kaybetme ihtimalim ne ve bir tane tanık olurmu
Merhaba,
Herhangi bir problem olmaz. Dava açabilirsiniz.
1 adet tanık da olur fakat o kişinin işverenle arasında herhangi bir dava olmamalıdır.
Merhaba
2 yıl 7 aydır bir sigorta şirketinde resmi tatiller ve cumartesi günleri dahil sabah 8 akşam 6:30 ,19:00 arasında çalıştım.1 yıl sigortam yapılmadı ve 400 tlye çalıştım.Maaşımı elden alıyorum banka üzerinden değil.3 buçuk ay önce evlendim.5 haftalık hamileyim patron bunu öğrenince işten kendi rızamla çıkıyorum diye dilekçe yaz çık dedi.Ne yapmam gerekir
Merhaba,
Evlilik nedeniyle iş sözleşmenizi feshedebilir ve kıdem tazminatı isteyebilirsiniz. İşveren ödeme yapmazsa İş Mahkemelerinde dava açmalısınız.
Merhaba, 9 yildir bankada calisiyorum, fazla mesailerimizi izinsiz,onaysiz alamiyoruz,zaten hergun kaliyoruz,rutin! Calisirken bankaya bu davayi acarsam,ki elimde giris cikis cizelgelerim var ,banka beni isten tazminatsiz cikarabilir mi?Hangi maddeye istinaden, Hangi sebeple cikarabilir? Hakliyken haksiz duruma dusermiyim? Tesekkurler,syg.
Merhaba,
Fazla mesaiye ilişkin şartları sağlıyorsanız ve en az 1 tanıkla bunu desteklerseniz dava açabilirsiniz. İşveren buna dayalı olarak sizi çıkarabilir fakat her halükarda haksız bir fesih olacağından sonrasında da işe iade davası açıp haklarınızı alabilirsiniz.
Merhaba ; Ben kurumsal bir firmada beyaz yaka personeli olarak çalışıyorum . bizlerde fazla mesai olarak fazla mesai yapsak bile ödenmemektedir. giriş ve çıkışlarda kart sistemi ile olmaktadır. fazla mesaim öyle yoğun deil 3-4 ayda ara ara 1 saat 2 saat belki .maaş bordrolarımız da ise fazla çalışma görünmemektedir.(çalışsak bile) ben işyerine ihtar çekip sözleşmeyi fazla mesaim ödenmediği için tek taraflı fesh edip tazminat talebinde buluna bilir miyim ?
Merhaba,
İLeride açacağınız davada fazla mesai yaptığınızı kanıtlamanız gerekir. Ayrıca iş sözleşmenize de ayrıca bakmak gerekir. Malum 270 saate ilişkin düzenleme yapılmış olabilir. Öyle olduğu takdirde fazla mesai talebiniz kabul edilmeyecektir.
Merhaba Emre Bey,
2015 yili ocak ayindan itibaren seyehat acentasinda operasyon elemani olarak calisiyorum.Ancak isten cikarilmam soz konusu. 5 yildir yaz aylarinda fazla mesai yaptim, haftalik izin kullanmadim ve resmi tatillerde yalnizca bayram izinlerimi nobet iIni olarak kullandim.Bunlarin haricinde herhangibir ucret almadim. Isimin buyuk kismini ofis ortamininin disinda gecirmekteyim herhangibir parmak izi yada imza gibi uygulamaya tabi degildik. son bir kac ayin hafta sonu mail yazismalarimin ciktisi haricinde ispat niteliginde yazili bir delilim yok.Tum bu haklarimla ilgili isverenime dava acmak istiyorum. Bununla ilgili nasil bir yol izlemem gerekir.
Tesekkurler.
Saygilar.
Merhaba,
Elinizde yeterli yazılı delil yoksa tanık bulmalı ve tanıkları mahkemeye bildirerek iddianızı ispatlamanız gerekmektedir.
merhaba bn özel sektörde bir işyerinde magaza sorumlusu olarak çalışmaktayım işyerimde personel bulmakta sıkıntı çektigimiz için sabah başladıgım mesaim gece 3.4 gibi anca bitiyordu yani günde 20 saat filan çalışoyodum ve fazla çalışma ücretlerim işveren tarafından ödenmiyor bnde fazla çalışmamı ispatlamak amacıyla fazla çalıştıgım günleri işyeri kameralarından telefonuma video olarak çektim mahkemede delil olarak kullanabilirmiyim uygunmudur.
Merhaba,
Mağaza sorumlusu olarak çalışma saatlerinizi kendiniz belirliyor iseniz maalesef fazla mesaiye ilişkin talepleriniz kabul edilmeyecektir.
Emre Bey Merhaba,
Covid-19 sebebi ile işveren kısa çalışma ödeneğine başvuruda bulunuyor ve buna istinaden 13 gün kçö çıkıyor; işveren 13 gün ödeyecek, kalan 17 günü de devlet işçiye verecek. İşveren işçilerini 20 gün çalıştırıyor ve kalan 7 günü elden veriyor. Buraya kadar sadece normal olan 13 gün işverenin işçiye parasını yine diğer aylarda olduğu gibi işçisinin banka hesabına yatırması. İşveren, devletin işçiye yatırmış olduğu kçö ücretini işçilerinden istiyor; 17 günlük ücreti patron kendisine vermelerini istiyor, tabi işçiler de, bu aşırı anormal durum karşısında, düşünme olayına girmiyorlar mı yoksa basiret bağlanması mı yaşıyorlar anlaşılamayan bu durum karşısında kçö ücretlerini patronun hesabına hepsi havale ediyor. İşverenin isteme gerekçesi; ben sizi zaten 20 gün çalıştırdım ve bu parayı size verdim, o parayı bana vermeniz gerek. Bu durum karşısında işçi ne yapmalıdır; gerçi yapması gereken en başında parayı işverene vermemesi ama. Peki işçi bu kçö ücretini işkura geri verse olur mu? Şimdiden teşekkür ederim.
Merhaba,
İşçiler hatalı davranmışlardır. İlgili bedeller işçilere devlet tarafından verilen bedellerdir ve geri alınabilir.
Emre bey merhaba ben bir şirket diğer sağlık personeli olarak görev yapıyorum. 5 sağlık personeli iken son 3 ayda 3 kişi kaldık. Martta fazla mesaimi tam aldım. Nisan ve Mayıs aylarında arkadaşım benim fazla mesailerimi kendine yazmış. Nisandan 1 gün Mayıs ayından 4 günüm eksik. Bu arkadaşa yaptırım ne olmalıdır. Müdürüme söyledim bekliyorum. Nasıl bir yol izlemeliyim.
Merhaba,
Bu tip durumlarda sözlü hareket etmek yerine yazılı olarak başvurularınız yapmanız daha mantıklı olacaktır.
Merhaba emre bey ben 8 yıldır A101 markette calışıyorum fazla calışmalarımızı puantaj sistemine giriyoruz sürekli üst yönetim degiştigi icin fazla calışmalarımı kullanmak istiyorum dedigimde aldığım cevap bendemi calıştın veremem fazla calışma kullandırmıyorum ve sürekli fazla calışmaya devam ettikce sistemden kullanılmadığı için siliniyor fazla calışmamız var sistemde kayıtlı ama kullandırılmıyor ve sistemde belirli bir süreden sonra otomatik siliniyor haklı fesih işten cıkıp tazminat alabilir miyim
Merhaba,
Fazla çalışma yapıp bunların karşılığını alamıyorsanız iş sözleşmenizi haklı nedenle feshedebilirsiniz.
Merhaba,
Bir şirkette 6 senedir çalışıyorum saatlik çalışma ile ilgili kağı imzalattılar 7.5 saat çalışıyoruz gibi gözüküyor. Ama ben günlük 9 saat falan çalışıyorum bu maaş bordrosundada 31 gün üzerinden saat yazıyor onu böldüğümüzde 7.5 saate geliyor resmi evraktada gözüküyor yani. dava etsem kazanır mıyım? mail yazışmaları giriş çıkışımı çektm
Merhaba,
Fazla mesaiye ilişkin taleplerde çalışanların imzaladığı evraklar önemlidir. Bu nedenle tarafınızca imzalanan evrakları incelemek ve bilmek gerekir. Fazla mesaiye ilişkin her türlü evrak davada kullanılabilir. Mail yazışmaları, işe giriş çıkış saatlerini gösterir tablolar ve bunların fotoğrafları vb. her türlü delil, yargılamada kullanılır.
Tarafınıza mail ile ulaşılmıştır. Dönüşünüz ile birlikte gerekli hukuki destek sağlanacaktır.